Με το έργο αυτό ο Παπαδιαμάντης στερεώνει την πολύμορφη και πολύκλαδη ηθογραφική του προσφορά. Και εδώ ο Παπαδιαμάντης αναδημιουργεί αριστουργηματικά μια ελληνική ιστορική ώρα: την μετεπαναστατική κατάσταση στην Ελλάδα, ύστερα από την έκρηξη του 1821. Ο πυρήνας του μυθιστορήματος βρίσκεται στο γνωστό δημοτικό τραγούδι, που αναφέρεται στον ηρωικό θάνατο του Χρήστου Μηλιόνη. Ο Χρήστος Μηλιόνης είναι μια ηρωική ηθογραφία.