Στον δεύτερο τόμο, ο Λερουά-Γκουράν χρησιμοποιεί τη βιολογική προσέγγιση των κοινωνικών φαινομένων για να αναλύσει δύο πεδία: τη μνήμη και τη χειροπραξιακή τεχνική αφενός, τον συμβολισμό των ρυθμών και των μορφών αφετέρου. Η φαντασιακή ελευθερία και η τύχη του έμφρονος ανθρώπου κρίθηκαν, κατά τον Λερουά-Γκουράν, από τις διαδοχικές "απελευθερώσεις": από την απελευθέρωση του χεριού ώς την απελευθέρωση του εργαλείου, της μυϊκής δύναμης, της μνήμης. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)