ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΗΛΙΟΥ: Όταν μιλάμε για ιδεολογική προετοιμασία του Αγώνα, ένα πράγμα πρέπει να 'χουμε κυρίως υπόψη μας, τις τεράστιες διαφοροποιήσεις που πραγματοποιούνται στο σώμα του νέου ελληνισμού. Πολύ σχηματικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχουμε μια ενιαία πνευματική ζωή στους πρώτους αιώνες της Τουρκοκρατίας. Στους αιώνες αυτούς κυριαρχεί η Εκκλησία με την ιδεολογία της, η οποία ενσωματώνει το σύνολο των πνευματικών δυνατοτήτων και αιτημάτων της νεότερης Ελλάδας, και σιγά σιγά αρχίζει -μέσα από την εμφάνιση νέων κοινωνικών στρωμάτων, νέων κοινωνικών ομάδων και νέων ιδεολογικών ρευμάτων- να εμφανίζεται μια πολύ έντονη διαφοροποίηση μέσα στο κοινωνικό σώμα, που έχει την έκφρασή της και στο επίπεδο της ιδεολογίας. [...]