Το πιο δυναμικό και πιο πολύπλοκο πράγμα στην ιστορική εξέλιξη είναι το πνεύμα (Geist). Με άλλα λόγια, το ίδιο το σκέπτεσθαι, η ίδια η σκέψη. Αυτό το πράγμα, σύμφωνα με τη φιλοσοφική γλώσσα, δεν μπορεί να ενταχθεί σε ιστορικές περιόδους, ούτε σε θεωρητικές σχολές, ούτε, εννοείται, σε επιστημολογικές γλώσσες.