Η αφήγηση της Επανάστασης του 1821 εμπλουτίστηκε νοηματικά και επιστημονικά από την ανάγκη της Αριστερός του Μεσοπολέμου και της Κατοχής να αναζητήσει στο παράδειγμά της τρόπους προώθησης του δικού της ιστορικού ενεργήματος, της Εθνικής Αντίστασης. Γιατί, σε πείσμα της παραδοσιακής διασύνδεσης της ιστορικής της ερμηνείας με τις πιο αποκρουστικές εκδοχές του ελληνικού μεγαλοϊδεατισμού, οι απρόθυμοι, αρχικά, διανοούμενοι της Αριστερός βρήκαν στην Επανάσταση του 1821 σειρά ιστορικών υποδείξεων που τροφοδότησαν την αντιστασιακή πράξη. Αναδεικνύοντας τις αναλογίες μεταξύ των δύο ιστορικών φάσεων, απάντησαν για το πώς κινητοποιούνται οι μάζες, πώς δημιουργείται ένας άδολος πατριωτισμός, πώς αντιμετωπίζεται η τρομοκρατία του δυνάστη, πώς οργανώνεται ο ένοπλος αγώνας, πώς περιθωριοποιείται η εθελοδουλία, πώς σχεδιάζονται οι μάχες, πώς συγκροτούνται τα πολιτικά μέτωπα, πώς ικανοποιούνται οι λαϊκές απαιτήσεις και επιλύονται οι μεταξύ τους αντιθέσεις. Το βιβλίο αναδεικνύει τα ζητήματα αυτά, αναζητώντας τις επιδράσεις μεταξύ των δύο από τα σημαντικότερα φαινόμενα της ελληνικής ιστορίας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)