Η σημερινή μετατόπιση του ενδιαφέροντος στην κοινωνιολογική ανάλυση από τις μακροσκοπικές προσεγγίσεις στις μικροσκοπικές σχετίζεται με την καταθλιπτική κυριαρχία του καπιταλισμού στις πλέον φιλελεύθερες εκδοχές του, κάτι που απομακρύνει από τη δυνατότητα άσκησης κριτικής και που καταλήγει βέβαια σε μια συνολικότερη συντηρητικοποίηση, σε ολοκληρωτικού χαρακτήρα μορφές τόσο οικονομικής όσο και πολιτικής κυριαρχίας των ολίγων, καθώς και στις αντίστοιχες μορφές κοινωνικής συνείδησης με εκδηλώσεις φαινομένων όπως ο ρατσισμός και η ξενοφοβία, η άμβλυνση της κοινωνικής ευαισθησίας, η ενίσχυση αντιλήψεων εξατομίκευσης της ευθύνης για τα θύματα των κοινωνικών προβλημάτων, η επιλογή της καταστολής έναντι της πρόληψης, η σχετικοποίηση της αξίας των ατομικών δικαιωμάτων παρά τις αντίθετες διακηρύξεις κ.α. Η αίσθηση αδυναμίας ουσιαστικής παρέμβασης στις κοινωνικές εξελίξεις ακόμη δε και νοητικής σύλληψης του εναλλακτικού, που συνοδεύει την κατάσταση της παγκοσμιοποίησης, το απρόσωπο των διαδικασιών που κινούν τις εξελίξεις, η διάλυση των συλλογικοτήτων, η ιδιώτευση, η τρομακτική ταχύτητα των αλλαγών στο χώρο της τεχνολογίας είναι μερικές μόνον από τις προκλήσεις για τη σύγχρονη κοινωνιολογική ανάλυση