Διακόσια χρόνια από την έκρηξη της ελληνικής Επανάστασης, ή διακόσια χρόνια Επανάστασης. Αν το τελευταίο ακούγεται υπερβολικό, αν η επανάσταση, οι επαναστάτες πρέπει να ξεκουράζονται κάθε τόσο, αυτό μπορούμε να το πούμε ασφαλώς για την ποίηση που δεν ξεκουράζεται ποτέ. Ποίηση δεν έχει πάψει να γράφεται ούτε μια μέρα, είπε ο Οδυσσέας Ελύτης. Ας περιοριστούμε στα χρόνια του ηρωικού ιωβηλαίου. Όσα κι αν γραφτούν, κι αν ειπωθούν για το 1821, αυτό θα στενεύεται πάντοτε στη λογική των επετείων και των δοξαστικών λόγων.
Σκέφτηκα να ξεκινήσω κατ’ αυτόν τον τρόπο το εφετινό Προλογικό Σημείωμα στο Ανθολόγιο 2021 των εκδόσεων Ρώμη και του Κώστα Ριζάκη, σαν περίληψη προηγουμένων, δηλαδή οφειλομένων στην αειθαλή γραφή που βρίσκεται πάντοτε μέσα στα γεγονότα, δείχνει την αθέατη όψη τους και κάποτε τα δημιουργεί. Με την πρώτη σύσταση του ελληνικού κράτους, φαίνεται πως και η ποίηση επισημοποιήθηκε κι αυτή, βγήκε για τα καλά από την ανωνυμία, απέκτησε ταυτότητα, χρονολογία (αν όχι ημερομηνία) γέννησης και καταλέχθηκε σε κατηγορίες. Πριν δοξαστεί από τους επιγόνους και τους ιστορικούς, το Εικοσιένα δοξάστηκε από τους ποιητές, μικρούς και μεγάλους, σαν στρατευμένους στην υπηρεσία του. Δείτε πώς περπάτησαν μαζί ο Ουγκώ και η Φριντερίκε Μπρουν, ο Μπάυρον και η Αμάλιε Χέλφιχ, ο Πούσκιν και ο Άμπραχαμ Λέμπερτ, ο Σέλλεϋ και ο Τέοντορ Μπραντ. Συνοδοιπόροι και δεκάδες Έλληνες. Αρκετοί έγιναν ποιητές για την περίσταση. Ένας, τουλάχιστον, ονομαστός ήδη στη χώρα του, αφιέρωσε το υπόλοιπο της σύντομης ζωής του στην υπόθεση του Αγώνα. Ο Έλληνας-Μύλλερ, ο Wilhelm Müller.
Απόδειξη ότι γίνεται κι αυτό, η εποχή να γεννά τους ποιητές της. Με τον δικό του τρόπο το παρόν Ανθολόγιο αποτυπώνει την εποχή μας. Το ίχνος της θα το αναζητήσουμε κάποτε κι εδώ, στον Πρόδρομο Μάρκογλου που ηγείται της «εφιππείας», και στις φωνές που ακολουθούν. [...]
ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ: Μάρκογλου Πρόδρομος Χ., Αναγνωστοπούλου Μυρτώ, Αναστασοπούλου, Θεώνη, Βερύκοκου Αλεξάνδρα, Βλάχου Χρύσα, Γκέντσου Βάλια, Γκίτση Αναστασία, Δήμου