Το βιβλίο εξετάζει το παρόν και, ενόψει της Διακυβερνητικής του 1996, το μέλλον της κοινής εξωτερικής πολιτικής και της κοινής πολιτικής ασφαλείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δύο τομείς δραστηριοτήτων που ο συγγραφέας ακολουθώντας το παραδοσιακό λεξιλόγιο των διεθνών σχέσεων αποκαλεί Διπλωματία και Στρατηγική. Στη βάση μίας διεπιστημονικής και συνθετικής μεθοδολογικής προσέγγισης μελετώνται οι υφιστάμενες σχετικές διατάξεις της Συνθήκης αλλά και οι παράγοντες, τα αίτια και οι διαπραγματευτικοί συμβιβασμοί μέσω των οποίων αποκρυσταλλώθηκε η παρούσα μορφή της Διπλωματίας και της Στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κύριο συμπέρασμα: η Διπλωματία είναι αποτέλεσμα συμβιβασμού των ηγετών των τριών ευρωπαϊκών δυνάμεων στο μέσο όρο, ενώ η Στρατηγική είναι ο συμβιβασμός στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή, ουσιαστικά δηλαδή η επικράτηση των θέσεων των "Ατλαντιστών". Με αυτή τη λογική και με στόχο τη διάγνωση των πιθανών εξελίξεων κατά τη διακυβερνητική του 1996 παρουσιάζονται διεξοδικά η κατάσταση του διεθνούς και του ευρωπαϊκού συστήματος και οι ανάγκες προσαρμογής της Ένωσης (π.χ. στην προοπτική της διεύρυνσης), οι θέσεις των παραγόντων δημιουργίας της Διπλωματίας και της Στρατηγικής καθώς και οι εκτιμήσεις για τις δυσλειτουργίες της Συνθήκης και τις ανάγκες βελτίωσής της. Η διεξοδική παρουσίαση των θέσεων των κρατών επικεντρώνεται αρχικά σε γενικά θέματα που επηρεάζουν όμως άμεσα τη Διπλωματία και τη Στρατηγική, όπως η μελλοντική (ομοσπονδιακή ή διακυβερνητική) φύση της Ένωσης, η διαφοροποιημένη ολοκλήρωση, ο "σκληρός πυρήνας", το μέλλον του γαλλογερμανικού "άξονα", οι πιθανές αναδιαρθρώσεις των θεσμών. Στη συνέχεια η προσοχή εστιάζεται στα ειδικά θέματα, όπως η κοινοτικοποίηση ή μη της Διπλωματίας, η κατάργηση ή μη του veto, η θέσπιση ή μη της "εποικοδομητικής ρήτρας αποχής" και ο ανακαθορισμός ή μη του βάρους της ψήφου των κρατών μελών. Ειδικά ως προς τη Στρατηγική εξετάζεται το θέμα της περαιτέρω προσέγγισης της ΔΕΕ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε σχέση με την Ελλάδα, αποτιμώνται τα