Συγκεντρούνται εις αυτό το βιβλίον 24 μελετήματα περί αντίστοιχες μορφές της νεοελληνικής λογοτεχνίας, όλες οπωσδήποτε αξιόλογες αν και ασφαλώς -σε διάφορο βαθμό και είδος- ελάσσονες και μείζονες. Οι μορφές αυτές δεν συνδέονται μεταξύ των με κοινά χαρακτηριστικά ή γνωρίσματα, εις τρόπον ώστε να συγκροτούν κάποιαν ομοιογένεια. Για τον ίδιο λόγο τα μελετήματα έχουν καθένα διαφορετικό περιεχόμενο. Τα περισσότερα καλύπτουν τρόπον τινά εξαντλητικώς το έργον ενός λογοτέχνου, άλλα πραγματεύονται λίγο γνωστές πτυχές του βίου και του έργου του, άλλο ασχολείται με μέρος μόνο του έργου του. Οι ιστορίες της νεοελληνικής και άλλων λογοτεχνιών πολλές φορές αγνοούν τους θεωρουμένους ως ελάσσονας ή τους ομαδοποιούν σε παραγράφους. Αυτοί όμως έχουν ουσιαστικό λόγον υπάρξεως και αναφοράς, διότι μέσω αυτών και της συγκρίσεως μπορούν να διακριθούν οι μείζονες· είναι ατελής μια ιστορία λογοτεχνίας χωρίς την ανάλογη συμπερίληψη και παρουσίαση των ελασσόνων. Τα μελετήματα αυτά μπορούν να έχουν κάποιαν αξία μόνον εφ' όσον δεν έχουν υπάρξει αρτιώτερα επί εκάστης λογοτεχνικής μορφής ή συγκεκριμένης πτυχής της. Ο Κωνσταντίνος Βάσσης διετέλεσε μέλος της ελληνικής διπλωματικής υπηρεσίας επί 35ετία, αλλά παραλλήλως ανέπτυξε μια συγγραφική δραστηριότητα με άξονα την λογοτεχνία, την γλώσσα και τις διεθνείς σχέσεις. Στην λογοτεχνίαν εξέδωσε ποίηση, διήγημα και δοκίμιο, στην γλώσσαν εξέδωσεν ένα βιβλίο περί την νεοελληνική γλώσσα, στις διεθνείς σχέσεις εδημοσίευσε μελετήματα περί σύγχρονα διπλωματικά θέματα.